I. Czasy pierwotne, nazwa
miejscowości, zarys dziejów
Łagiewniki Wielkie - to obecnie jedna
z wiosek należących do Gminy Pawonków w Powiecie lublinieckim.
Nazwa "ŁAGIEWNIKI WIELKIE"
prawdopodobnie pochodzi stąd, że w pierwotnych czasach ludzie tej okolicy, tej
miejscowości zajmowali się wyrabianiem tzw. łagwi, łagiewek czyli naczyń z
drewna, ze skóry lub z gliny; służyły one do przechowywania lub przenoszenia
napoi. W łagwiach wyrabiano także sU-a i
piwo, dlatego też "łagiewnik" - to rzemieślnik, często piwowar, który
w łagwiach wyrabiał piwo.
Trzeba nam pamiętać, że były to
czasy, kiedy używanie szkła nie było
jeszcze rozpowszechnione, dlatego używano "łagwi" - naczyń
drewnianych, skórzanych bądź glinianych.
Pierwsza wzmianka o Łagiewnikach
Wielkich pojawia się w KSIĘDZE UPOSAŻEŃ BISKUPSTWA WROCŁAWSKIEGO 2 XIV wieku w
roku 1305. Przypuszcza się, że miejscowość Łagiewniki Wielkie istniała już
przed 1305 rokiem, ale na kartach pergaminowych zostały zapisane dopiero w 1305
roku. W roku 1311 Łagiewniki Wielkie wzmiankowane są pod nazwą Lagewnig.
Niektóre źródła podają też nazwę Lagefnik.
Niewiele można powiedzieć o życiu
ówczesnych mieszkańców Łagiewnik Wielkich, oprócz wyrabiania "łagwi",
ludność tych terenów zajmowała się rolnictwem, leśnictwem, bartnictwem.
Uprawiano głównie owies i żyto, ze względu na kiepską jakość gruntu. Z
rolnictwem w ścisłym związku powstała też hodowla bydła.
W okresie średniowiecznym główny
trzon ludności stanowili kmiecie, tzn. pełnorolni gospodarze, obowiązani
jednakże, z racji feudalnej zależności, do określonych świadczeń na rzecz pana
(właściciela).
W 1327 roku zdecydowana większość
książąt śląskich, pod naciskiem króla czeskiego Jana Luksemburczyka uznała się
lennikami Korony Czeskiej. Stąd też wpływy czeskie na Śląsku lublinieckim i
nazwa odnotowana księgach ślubnych z 1600 roku w Pawonkowie - Łagiewniki Dupne
- (z j. czeskiego "dupne" - znaczy - wielkie.)
W roku 1396 ziemia lubliniecka
przypada królowi Władysławowi Jagielle i należy do Polski. Jednak po śmierci
Ludwika Jagiellończyka w 1526 roku w bitwie z Turkami, cały Śląsk przeszedł
w ręce Habsburgów austriackich na 200
lat.
Protokół wizytacyjny Biskupów
Wrocławskich z dnia 17 września 1679 roku wspomina o Kościele filialnym w
Łagiewnikach Wielkich nazywając je Lagewnik.
W 1741 rok j król pruski Fryderyk II
zajął cały Śląsk. W tymże roku odnotowano w Księgach Ślubnych w Pawonkowie
nazwę Gross Lagewnik.
W Polsce, powstałej w 1922 roku
przetłurnaczono nazwę Gross Łagiewnik na Łagiewniki Wielkie, i tak jest do
dziś.
Łagiewniki Wielkie składają się dziś z
następujących dzielnic:
·
Pietruchowe
(prawdopodobnie w tej części Łagiewnik była kiedyś owczarnia należąca dc rodzin
Pietruchów i Kulików. Z tych nazwisk bierze początek nazwa tej części Ł.W.)
·
Wieski-Debina (płynie
tu rzeka Posart.
Nazwa pochodzi stąd, że ta część została "przywieszona" do
Łagiewnik Wielkich)
·
Nowe
(tam powstały
nowe dobra majątkowe, w odróżnieniu od już istniejących w centrum wsi)
·
Grabina
(nazwa pochodzi prawdopodobnie od grabów - były to drzewa, z których robiono
łagwie, łagiewki).
Kolonia
(nazwa pojawia się w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego z
roku 1884 jako Kolonia Jasiek, prawdopodobnie od imienia)
·
Ameryka
(trudno jednoznacznie określić skąd ta nazwa)
·
Wieś
–c centrum
Warunki życia i rozwoju wsi pogarszały się w
wiekach XV-XVIII, kiedy to ziemia lubliniecka ucierpiała od działań wojennych.
Przetoczyły się przez nią fale wojny trzydziestoletniej. Największą klęskę
stanowiły w tym czasie rabunki, rekwizycje i kontrybucje na rzecz wojska.
Potężna fala wojen przeszła w 1741 roku, kiedy to w wyniku trzech wojen
śląskich, toczonych między Austrią a Prusami, cały niemalże Śląsk znalazł się
pod panowaniem Hohenzollernów. Zwrot ku gospodarce folwarcznej, pańszczyźnianej
i wydarzenia wojenne spowodowały pogorszenie położenia ludności. Chłop coraz
bardziej stawał się "żywym inwentarzem" gospodarstwa domowego.
Powszechną formę walki chłopskiej wobec przemocy pana, stawało się zbiegostwo.
Mamy dane o chłopie Adamie Kabza z Łagiewniki (Wielkich Lub Małych), który w
1650 roku zbiegł swemu panu Andrzejowi Celariemu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz